صنعتی که بین سالهای ۱۳۴۸ تا سال ۱۳۵۷ از رشد بسیار بالایی برخوردار بود و در این مدت زمان توانسته بود با تاسیس ۵ کارخانه بزرگ و مدرن از صنعت چرم کشور ترکیه هم پیشی بگیرد ولی الان چه بر سر این صنعت چرم تاریخی ایران آمده که در سال ۱۳۸۲ در میان ۳۶ گروه مختلف ۴۳ درصد افت ، راکد ترین بخش / صنعتی کشور با ۵ صنعتی کشور لقب گرفته؟!! این گزارش مختصر به بررسی وضعیت کنونی صنعت چرم و کفش در ایران میپردازد.
کارشناسان این صنعت، چرم گوسفندی ایران را بهترین چرم دنیا میدانند، به عقیده آنان گوسفندهای ایران دنبه بزرگی دارند.بنابراین تمام چربی پوست جذب دنبه گوسفند میشود و به همین دلیل فرآوری آن آسانتر و کیفیت آن در تمام پوست و چرم دنیا بهترین است و در صورت خیس شدن بوی بد نمیدهد. بخش عمده بازار پوشاک چرم در حال حاضر در اختیار دو کشور ترکیه و ایتالیا است و هزاران کارگر و صنعتگر ترک و ایتالیایی با استفاده از مواد اولیه مشغول به کارند.جالب آن است که ۸۰ درصد پوست گوسفندی و ۲۰ درصد پوست بزی ایران به این کشورها صادر میشود ولی خارج کردن یک قطعه کوچکی چرم از ترکیه ممنوع و قاچاق محسوب میشود، چون آنها میدانند چرم کالای بسیار با ارزشی است زیرا قدر اهمیت چرم را خوب میدانند و به همین دلیل است که از خروج هر نوع چرم به خارج از کشور خود را ممنوع و قاچاق محسوب کرده اند و به دلیل اینکه آنها از همین چرم انواع کالاهای با ارزش ارز آوری ساخته میشود که باعث ازدیاد ذخیره ارزی و تقویت اقتصاد کشورشان میشود.
اهمیت و جایگاه صنعت چرم در ایران
متاسفانه در کشور ما چرم به قدری بی اهمیت تلقی میشود که افتخار میکنیم تا هرچه بیشتر این چرم را به کشورهای خارج صادر کنیم. تا مشوق صادراتی دریافت کنیم. غافل از اینکه همین چرم به دلیل فوق به ضرر مالی و اقتصادی کشورمان تمام میشود. در زمینه کیفیت چرم ایران باید گفت بهترین چرم گاوی و بزی متعلق به مناطقی است که آب و هوای خشک داشته باشد، چون در این صورت پوست دچار خراشیدگی و امراض دامی کمتری است.بهترین چرم گوسفندی نیز متعلق به دشت مغان و اطراف آن از کشورمان ایران است.
تعداد کارخانجات و کارگاههای چرمسازی که به طور رسمی در کشور فعالند حدود ۲۵۰ واحد است و عمدتاً در شهرهای ورامین، مشهد، تبریز، همدان و زنجان قرار دارند. مهمترین محل تمرکز کارخانجات از این دست در چرمشهر ورامین است. اما در آن جا نیز تنها حدود ۲۵ درصد واحدها فعالند و دلیل آن عدم استقبال مشتریان داخلی عنوان میگردد. در زمینه تولید چرم مرغوب با رنگهای متنوع ثابت، تولیدکنندگان ایرانی معمولاً از نظر رنگ با مشکلاتی مواجه میشوند چون در کارخانجات چر مسازی لابراتورهایی به منظور تهیه رنگ وجود ندارند همین موضوع هم در بازار داخلی و هم صادرات بر فروش تاثیر منفی میگذارد.
صنعت چرم در ایران
یکی از دلایل استقبال نشدن از محصولات چرم ایرانی این است که مشتری عمده تولیدکنندگان ایرانی، تجار کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق میباشند و آ نها هم عموماً تولیدات ارزان قیمت میخواهند و همچنین موضوع تولید را به سمت استفاده از چرمی بی کیفیت و ارزان میکشاند و چرم با کیفیت بالا نیز به خارج از کشور صادرت میشود و چرم مرغوب با عمر بالا ماندگاری و زیبایی آن به شرط با کیفیت بودنش موجب توجیه اقتصادی میشود.
